Zijn job bracht Ben Joosen drieëntwintig jaar geleden van Den Haag naar Antwerpen. Hij kwam terecht in een appartementje zonder terras of tuin, maar wél met uitzicht op de Grote Markt. Na een latrelatie van zo’n twee jaar en wekelijks pendelen tussen Nederland en België, besliste ook Bens partner Sander naar Antwerpen te verhuizen. Tijdens hun zoektocht naar een grotere woning, botsten de twee op een prachtig 19de-eeuws pand in de Generaal Lemanstraat in Berchem, mét stadstuin. “Het was liefde op het eerste zicht. Nog voor we de sleutel in handen kregen, hadden we het ontwerp van onze tuin al uitgetekend.”
Het is een bloedhete dag wanneer we Ben en Sander ontmoeten en we zoeken verkoeling in de schaduw die de basiliek Heilig Hart op hun ommuurde stadstuin werpt. De kleurrijke inspiratietuin, volledig door de eigenaars ontworpen én onderhouden, katapulteert je in één oogopslag van Berchem naar Japan.
Tuin was een must
Bij de zoektocht naar een huis – nu zo’n twintig jaar geleden – was een terras of tuin een absolute must voor het koppel. “We wandelden toen elk weekend door Antwerpen om zo verschillende buurten en wijken te ontdekken en te kijken waar we onszelf zagen wonen. Uiteindelijk botsten we online op dit huis. Het stond al meer dan een jaar te koop, lag niet eens in een buurt waar we eerder hadden gekeken en het was duidelijk dat er al vijftig jaar lang niets aan veranderd was. Maar het was liefde op ‘t eerste gezicht”, aldus Ben.
Sander: “Het huis was in z’n originele staat en niet ‘verpest door de 70 vibes’, zoals wij dat noemen. Er was maar één vals plafond te bespeuren en zelfs daaronder vonden we de originele moluren. En elke kamer telt een marmeren schouw. Omdat de woning al een jaar te koop stond, hadden we ook nog ‘s geluk met de prijs. En nog een troef: het pand kwam met een tuin. Overwoekerd natuurlijk, maar we zagen meteen potentieel.”
Het bod werd aanvaard en nog voor de twee de sleutel van het pand kregen, hadden ze het ontwerp voor de tuin al uitgetekend. Zonder tuinarchitect of tuinman. “Gewoon wat we zelf mooi vonden”, aldus Ben.
Inspiratie uit het Oosten
Sander en Ben kozen voor een Japans en Oosters geïnspireerde tuin. Qua indeling genoeg vrijheid, maar overzichtelijk en met veel lijnen. “In het begin was de tuin ingedeeld in zogenaamde ‘kamers’, met hoge struiken en bomen midden in de tuin. Maar dat maakte onze tuin nóg kleiner. De struiken gingen eruit en een nieuw terras werd aangelegd.“
Een Japanse tuin bestaat altijd uit drie elementen: water, planten en stenen. “Vlak voor de coronapandemie waren we nog op rondreis in Japan. Daar beslisten we dat we een rivier in onze tuin wilden”, lacht Sander. “Bij thuiskomst zijn we meteen aan de slag gegaan: uitgraven, folie gelegd, een constructie bedacht,… Met het idee ‘als het niet lukt, beginnen we opnieuw’. Da’s ook meteen een tip die we aan anderen willen meegeven: geef jezelf de ruimte om fouten te maken.”
Doorheen de tuin liggen heel wat (ongelijke) stapstenen. “Ook daar zit een idee achter. We hebben heel bewust nagedacht over die vormen”, vertelt Ben. “In tegenstelling tot gewone tuinpaden vraagt het lopen op stapstenen meer concentratie. Potentiële afleidingen en gedachtes worden op die manier geëlimineerd, omdat je zó gefocust bent om je voet juist te zetten. Naarmate je verder in de tuin komt, is het de bedoeling dat je je losmaakt van het huis en één wordt met de natuur.”
Relaxen boven tuinieren
“Je hoeft geen groene vingers te hebben om een stadstuin te onderhouden”, aldus Ben. “Wij doen ook maar wat. En als we iets niet weten, is er Google. Maar je moet wel de wil en de goesting hebben. Anders kom je niet ver. En je moet luisteren naar de planten: zij vertellen je of ze zich goed voelen in de tuin of niet. Wij hebben ook al planten op een andere plaats gezet omdat ze te weinig of net te veel zonlicht kregen.”
“Mensen vragen ons wel ‘s hoeveel tijd we in onze tuin spenderen. Het antwoord is veel. Héél veel. Maar meer om te relaxen dan om te tuinieren. Da’s ook waarom we drie terrassen gecreëerd hebben in onze tuin: om te genieten van wat we verwezenlijkt hebben. We vinden het heerlijk om wakker te worden met een kopje koffie, terwijl de zon z’n eerste zonnestralen op de tuin werpt. Van zodra de temperatuur boven het vriespunt zit, vind je ons hier. Al is het met een dikke trui en een dekentje.”
Ook benieuwd naar de tuin van Ben en Sander?
Negen kamers bleek toch wat veel voor de twee, dus intussen runt het koppel ook een B&B. Een kamer boeken en ontwaken met zicht op de stadstuin, doe je via https://guesthouseleman.be/
“Ik had één eis: een stukje gazon. Ik wilde ‘s ochtends met mijn blote voeten in bedauwd gras kunnen rondlopen. Het gras kwam er niet. Elke week een grasmaaier bovenhalen voor een graszode van een postzegel groot, bleek toch wat teveel gedoe. Maar we vonden een geweldig plan B: het speldenkussenplantje”, aldus Sander.
